Σκύλοι οδηγοί τυφλών και η Οργάνωση Guide Dogs

Σκύλοι οδηγοί τυφλών

Αν για τους περισσότερους από εμάς ο σκύλος μας είναι ο καλύτερος – ή έστω ένας από τους καλύτερους φίλους μας – και τον βλέπουμε σαν ένα γλυκό ζωάκι που αγαπάμε και μας αγαπάει , για κάποιους άλλους είναι το μοναδικό τους στήριγμα και χάρη σ’εκείνον μπορούν να κινούνται με ασφάλεια στους δρόμους.

Οι σκύλοι οδηγοί τυφλών είναι πραγματικά ιδιαίτερα ζώα.Έχουν μια συγκεκριμένη αποστολή από τη μέρα που γεννιούνται και ως τη στιγμή που θα έρθει η ώρα να αποχωρίσουν από την ενεργό δράση , ζουν γι’αυτήν.

Η καθημερινότητα ενός σκύλου οδηγού

Η αγγλική Guide Dogs,είναι η μεγαλύτερη οργάνωση στον κόσμο για την εκτροφή και την εκπαίδευση σκύλων εργασίας με αντικείμενο την καθοδήγηση ατόμων με προβλήματα όρασης.Κάθε χρόνο εκτρέφουν και εκπαιδεύουν περισσότερους από 1200 σκύλους – όλους ειδικά επιλεγμένους για την ευφυία και το ταμπεραμέντο τους.

Οι θηλυκές ζουν όλες μαζί με ανάδοχες οικογένειες , κοντά στο κέντρο εκτροφής και έρχονται στο κέντρο όταν είναι έτοιμες να γεννήσουν.Τα κουτάβια που προορίζονται για οδηγοί διακρίνονται όλα για την υψηλή ευφυία και τον καλό χαρακτήρα τους- σκυλιά νευρικά , που φοβούνται τον κόσμο ή τους θορύβους αποκλείονται.

Μόλις γεννηθεί , το κάθε κουτάβι παίρνει το όνομά του από ένα γράμμα της αλφαβήτου- ένα κουτάβι Α , για παράδειγμα,μπορεί να ονομαστεί Άνταμ.Το μόνο γράμμα που δε χρησιμοποιείται είναι το Χ.

Στις έξι με οκτώ βδομάδες τα κουτάβια εμβολιάζονται και είναι έτοιμα να γνωρίσουν τους <<puppy walkers>> , τους ανθρώπους που θ’αρχίσουν να τα βγάζουν τις πρώτες τους βόλτες , ως μέρος της προκαταρκτικής τους εκπαίδευσης.

Ο πρώτος χρόνος

Προκειμένου να γίνουν σωστοί οδηγοί , τα κουτάβια δε χρειάζεται μόνο να προέρχονται από καλούς γονείς.Η ανατροφή τους παίζει εξίσου καθοριστικό ρόλο.Το πρώτο τεστ αξιολόγησης γίνεται στις 6 με 8 εβδομάδες.

Οι <<puppy walkers>> -όλοι εθελοντές με ειδική κατάρτιση – είναι εκείνοι που θα γνωρίσουν για πρώτη φορά στα κουτάβια το περιβάλλον , τις μυρωδιές , τις εικόνες και τους ήχους ενός κόσμου στον οποίο οι μέλλοντες ενήλικοι σκύλοι καλούνται να παίξουν έναν ιδιαίτερα σοβαρό ρόλο.

Κάθε χειριστής αναλαμβάνει ένα σκύλο και του μαθαίνει να περπατάει μπροστά του με το λουρί ( κι όχι στο πλάι όπως γίνεται όταν εκπαιδεύουμε συνήθως το σκύλο) μια που προορίζεται για οδηγός ανθρώπων με προβλήματα  όρασης και να υπακούει απλές εντολές όπως <<κάτσε>> , <<κάτω>> , <<μείνε>> , <<έλα>>.

Όταν το κουτάβι  γίνει πλέον ενός έτους , επιστρέφει στις εγκαταστάσεις της οργάνωσης για να ξεκινήσει το δεύτερο στάδιο της εκπαίδευσής του.Αυτό μπορεί να είναι δυσάρεστο για τον ως τώρα χειριστή του ( τον puppy walker) αλλά τουλάχιστον έχει μείνει με την ικανοποίηση πως βοήθησε στην ανατροφή ενός σκύλου που θα γίνει, για ένα συνάνθρωπό του , ο <<οδηγός>> του στη ζωή.

Επιστροφή στα θρανία

Επιστρέφοντας στις εγκαταστάσεις της οργάνωσης , τα νεαρά σκυλιά αποκτούν τις δεξιότητες εκείνες που θα τα βοηθήσουν να ανταποκριθούν στο δύσκολο έργο του να οδηγήσουν έναν τυφλό ή με σοβαρά προβλήματα όρασης <<ιδιοκτήτη>>.

Ανάμεσα σε αυτά που μαθαίνουν είναι :

Να περπατούν σε ευθεία γραμμή, στο κέντρο του πεζοδρομίου,εκτός κι αν συναντήσουν εμόδιο.

Να μη στρίβουν στις γωνίες παρά μόνο όταν τους δοθεί η εντολή.

Να σταματούν στο πεζοδρόμιο και να περιμένουν εντολή για να διασχίσουν το δρόμο ή να στρίψουν δεξιά ή αριστερά.

Να κρίνουν το ύψος και το πλάτος του δρόμου , ώστε ο άνθρωπος που οδηγούν να μη χτυπήσει το κεφάλι ή τους ώμους του.

Να περπατούν μέσα στην κίνηση και να προσέχουν τα αυτοκίνητα και τα άλλα οχήματα.

Οι σκύλοι που βρίσκονται στο στάδιο της εκπαίδευσης φορούν καφέ γιλέκο,ενώ πρέπει να ολοκληρώσουν την εκπαίδευσή τους για να φορέσουν το λευκό του σκύλου οδηγού τυφλών.

Η εκπαίδευση είναι εξαιρετικά απαιτητική και δεν καταφέρνουν όλα τα σκυλιά να την ολοκληρώσουν.Για να φτάσουν σ’αυτό το στάδιο όμως, η γνωριμία τους με το μελλοντικό τους <<ιδιοκτήτη>> αποτελεί την έναρξη μιας συνεργασίας που θα διαρκέσει περίπου εφτά χρόνια.(Περίπου τα μισά από τα σκυλιά που εκπαιδεύονται σήμερα πρόκειται ν’αντικαταστήσουν σκυλιά που αποσύρθηκαν λόγω ηλικίας από την ενεργό δράση).

Η πρόσληψη

Το να <<ταιριάζεις>> το σκύλο με τον κατάλληλο <<ιδιοκτήτη>> είναι κάτι που απαιτεί μεγάλη εμπειρία αλλά και ικανότητες.Το μήκος του βήματος του μελλοντικού <<ιδιοκτήτη>>, το ύψος και το στιλ της ζωής, όλα έχουν να κάνουν με το σκύλο που θα το συνοδεύσει.Το νέο ζευγάρι περνάει περίπου τέσσερις εβδομάδες έντονης, κοινής εκπαίδευσης προκειμένου να είναι και οι δύο έτοιμοι για τη νέα ζωή τους.

Στη δουλειά

Όταν πια όλα είναι έτοιμα , ο μελλοντικός <<ιδιοκτήτης>> πληρώνει το αντίτιμο των 50 πενών προκειμένου να αποκτήσει το σκύλο και ο σκύλος οδηγός με τον <<ιδιοκτήτη>> του  είναι καθόλα έτοιμοι να ξεκινήσουν τη νέα , κοινή ζωή τους και να γνωρίσουν εντελώς καινούργιες εμπειρίες.

Για τον άνθρωπο με τα προβλήματα όρασης, είναι ίσως η πρώτη φορά που αρχίζει να αισθάνεται ανεξάρτητος.Η ομάδα υποστήριξης της οργάνωσης για τους Σκύλους-Οδηγούς για ανθρώπους με προβλήματα όρασης,βρίσκεται εκεί,σε κάθε βήμα της συμβίωσης με τακτικές επισκέψεις ώστε να υποστηρίζει την όλη προσπάθεια.

Έξω στο δρόμο, στις πραγματικές αυτές συνθήκες είναι που ο σκύλος και ο <<ιδιοκτήτης>> γίνονται πραγματικά ομάδα.Ο σκύλος έχει μάθει να σταματά στο πεζοδρόμιο και να περιμένει τον <<ιδιοκτήτη>> του ν’αποφασίσει κατά πόσο είναι ασφαλές να προχωρήσει και να του δώσει την εντολή <<εμπρός>>.Μερικές φορές ίσως ο <<ιδιοκτήτης>> του σκύλου χρειαστεί πρόσθετη βοήθεια προκειμένου να διασχίσει ένα δρόμο με ιδιαίτερη κίνηση.

Αν κάποιος περαστικός αντιληφθεί κάτι τέτοιο,πρέπει καταρχήν να ρωτήσει τον άνθρωπο που πιστεύει πως χρειάζεται βοήθεια.Αν η προσφορά γίνει δεκτή,πρέπει ν’αφήσει τον <<ιδιοκτήτη>> του σκύλου να τον πιάσει από το μπράτσο.

Οι σκύλοι οδηγοί εργάζονται σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες και η ασφάλεια του <<ιδιοκτήτη>> τους συχνά εξαρτάται από τη δυνατότητά τους να συγκεντρωθούν στο έργο τους.Για το λόγο αυτό , όποιος βρεθεί κοντά σε τετοιον σκύλο δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να του αποσπάσει την προσοχή με φαγητό ή με κουβέντα.

Η ώρα της σύνταξης

Ανάλογα με το πόσο απαιτητικές υπήρξαν οι συνθήκες εργασίας του , ένας σκύλος οδηγός εργάζεται γύρω στα 7 χρόνια.Στη συνέχεια,έρχεται ο καιρός να <<κρεμάσει το γιλέκο>> και ν’αποσυρθεί.Πολλές φορές μετά το τέλος της επαγγελματικής τους καριέρας τα σκυλιά παραμένουν στην οικογένεια του <<ιδιοκτήτη>> τους ως απλά κατοικίδια.

Αν για κάποιο λόγο αυτό δεν είναι εφικτό, η οργάνωση τους βρίσκει ένα καλό σπίτι να τα υιοθετήσει και να ζήσουν την υπόλοιπη ζωή τους σαν <<απλοί πολίτες>>.

Η Guide Dogs με αριθμούς

Η οργάνωση προετοιμάζει σκύλους οδηγούς για άτομα με προβλήματα όρασης εδώ και 75 χρόνια.

Αποτελεί τη μεγαλύτερη οργάνωση στον κόσμο στην εκτροφή και στην εκπαίδευση σκύλων οδηγών τυφλών.

Απασχολεί περισσότερους από 800 εργαζομένους στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Διαθέτει 29 παραρτήματα και 4 χώρους παράδοσης σκύλων.

Ετησίως υποστηρίζει περίπου 5000 σκύλους σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο.

Κάθε χρόνο γεννιούνται στις εγκαταστάσεις της περισσότερα από 1000 κουτάβια.

Το κάθε κουτάβι στοιχίζει περίπου 10 λίρες Αγγλίας την ημέρα (εκτροφή,εκπαίδευση και φροντίδα).

Κάθε σκύλος εργάζεται για 7 χρόνια και οι περισσότεροι <<ιδιοκτήτες>> έχουν αρκετούς τέτοιους σκύλους στη διάρκεια της ζωής τους.

Το κόστος απόκτησης του σκύλου από άτομο με προβλήματα όρασης είναι 50 πένες Αγγλίας,προκειμένου να εξασφαλιστεί το γεγονός πως κανείς δε θα στερηθεί τις υπηρεσίες ενός τέτοιου σκύλου λόγω οικονομικής αδυναμίας.

Μετά τα 7 χρόνια υπηρεσίας , οι σκύλοι είτε υιοθετούνται από τις οικογένειες των ανθρώπων που υπηρετούσαν ή η οργάνωση τους βρίσκει νέα σπίτια.

Σκυλιά που δεν ολοκλήρωσαν την εκπαίδευσή τους , συνήθως βρίσκουν <<δουλειά>> ως αστυνομικοί σκύλοι ή ως σκύλοι για άτομα με προβλήματα ακοής.

Το συνολικό ετήσιο λειτουργικό κόστος της Guide Dogs είναι περισσότερα από 40 εκατομμύρια λίρες Αγγλίας.

Τα χρήματα προέρχονται από δωρεές και φιλανθρωπικές δράσεις στο πλαίσιο των οποίων συγκεντρώνονται χρήματα γι’αυτούς τους σκοπούς.

Πηγή interpet.gr